لباس پوشیدن از نظر اسلام

بسم الله الرحمن الرحیم 

تهیه کننده:محمد جواد امیری

موضوع بحث این جلسه:

لباس پوشیدن از نظر اسلام:

    پیامبر اكرم(ص): «نیكوترین لباس در هر زمان، لباس متدینان آن زمان است.»

 -لباس مرد نباید از طلا یا حریر باشد.1

    -لباس نباید كهنه شده و وارفته باشد.2

    -لباس نیكو و زیبا باشد.3

    -لباس معطر (خوشبو) شده باشد.4

    لباس پاكیزه:

    الف)موجب قبولی نماز است.

    ب)دشمن را منكوب می کند.

    شستن لباس اندوه را از دل بیرون میکند.‌ج)

    لباس مؤمن نباید لباس شهرت (انگشت نما و جلب توجه كن) باشد.

    بهترین و پاكترین رنگ لباس، رنگ سفید است.

    رنگ لباس قرمز نباشد مگر در ازدواج.

    رنگ لباس سیاه نباشد بالأخص در نماز (زیرا رنگ لباس اهل آتش و فرعونها سیاه است) مگر در عزای محمد و آل محمد(ص).

    لباس نازك و بدن نما نباشد بالأخص لباس ن.  

 .‌جنس لباس ترجیحاً پنبه ای یا كتانی باشد و پشمی نباشد مگر در ضرورت

دکمه های لباس هیچ وقت باز نماند.

    لباس بلند نباشد كه بر زمین بكشد زیرا از علائم تكبر است و از كارهای ناپسند قوم لوط است.

    در پوشیدن لباس از طرف راست شروع شود.

    هنگام پوشیدن لباس جدید خوب است كه:

    الف)ذكر «لا حول و لا قوة الاّ بالله» زیاد گفته شود.

    ب)ذكر «لا اله الاّ الله محمد رسول الله» گفته شودبرای در امان بودن از آفتها.

    ج)سوره قدر زیاد خوانده شود.

    د)دو ركعت نماز با آن خوانده شود و پس از آن بگوید: «الحمد لله الذی رزقنی ما أتجمّل به فی الناس و اُوارِی به عورتی و اُصَلِّی فیه لربّی»

    مستحب است نِشسته باشد.

    هنگام پوشیدن (شلوار و آنچه كه تا كمر به به تن میشود.) مكروه است ایستاده باشد  در روایت است که کسی این کار را بکند حاجتش تا سه روز براورده نمیشود

    ‌مستحب است هنگام پوشیدن گفته شود: «بسم الله اللهم استر عورتی ولاتهتكنی فی عرصات القیامة و أعِف عنّی فرجی و لا تخلع عنّی زینة الإیمان»

چهار ملاک اصلی برای انتخاب لباس:

همچنان که در کتاب " فرهنگ برهنگی و برهنگی فرهنگی " ص 5و 6 نیز آمده است  در شریعت اسلام برای لباس پوشیدن , چهار ملاک اصلی قرار داده شده است ؛ یعنی پوشیدن هر لباسی که این چهار شرط را داشته باشد , جایز و غیر آن ممنوع است ( مستمسک عروة الوثقی , ج 5 , ص 239 ؛ مجمع الفایده و البرهان , ج 2 , 102 )

شرط اول : لباس باید پوشاننده ی حد واجب شرعی باشد . بر زن  واجب است همه ی بدن خود – به جز صورت و دست ها تا به مچ – را از نامحرم بپوشاند . بر مرد نیز لازم است پیش و پس خود را از نگاه دیگران محفوظ نگاه دارد.

شزط دوم : لباس باید فتنه انگیز و محرک شهوت نباشد . گاهی لباس ساتر مقدار لازم است ولی تحریک کننده ی قوای می باشد ؛ پوشیدن این لباس هم حرام است.

شرط سوم : لباس باید ویژه ی کفار نباشد . پوشیدن لباس های ویژه ی مسلمانان و نیز لباس های مشترک جامعه ی اسلامی و کفار جایز است , اما لباس هایی که پوشیدن آنها انسان را به نظر ظاهری شبیه کفار می گرداند ممنوع است . مسلمان باید هویت اسلامی خود را پاس دارد و با پوشیدن لباس بیگانگان  خود را دلباخته و مفتون روش آنها نشان ندهد (و عزت خود را نیز حفظ نماید ).

استقلال هویت و اقتدار روحی مسلمان او را از هرگونه پیروی مقرون با ذلت پرهیز می دهد . پیروی از کفار در آداب و ظواهر زندگی , نوعی به رسمیت شناختن سلوک آنها و قرار گرفتن در زیر چتر برتری و قیمومیت آنان است که با روح عزیز مسلمان مغایر و در دین اسلام به شدت مذموم اعلام شده است.

«و لله العزة و لرسوله و للمؤمنین » عزت از آن خدا وپیامبر او و مؤمنان است " « منافقون آیه ی 8»

«و لن یجعل الله للکافرین علی المؤمنین سبیلاً ؛ خداوند هرگز برای کافران بر مؤمنان راه تسلطی قرار نداده است " «نساء آیه ی 141»

«یا ایها الذین امنوا لا تتخذوا الکافرین اولیاء من دون المؤمنین »؛ ای مردم با ایمان ! کافران را به جای مؤمنان ولی و برتر خود نگیرید " نساء آیه ی 144 و نیز نساء آیه ی 139 و مائده آیه های 51 و 57 و 81

من یتولهم منکم فانه منهم ؛ هر کس از شما که آنان را ولی خویش گیرد او از آنهاست " مائده آیه ی 51.

امام صادق علیه السلام می فرماید : " اوحی الله الی النبی من الانبیاء ان قل لقومک : لا تلبسوا لباس اعدائی و لا تشاکلوا بما شاکل اعدائی فتوا اعدائی کما هم اعدائی ؛ خداوند به یکی از پیامبران وحی فرمود که به قومت بگو لباس دشمنان مرا نپوشید و به شکل دشمنان من درنیایید که دشمن من می شوید آن گونه که آنها هستند ( میزان الحکمة , ح 9135 ؛ وسائل الشیعه , ج 11 , ص 111 , ح 1 )

امام علی علیه السلام می فرماید : " قل من تشبه بقوم الا اوشک ان ی منهم ؛ کمتر کسی است که شبیه گروهی گردد و از آنها نشود " ( نهج البلاغه , حکمت 207 )

در این حکم تنها " لباس " موضوعیت ندارد و هر عملی که انسان را شبیه کفار و در زمره ی آنها گرداند ممنوع است .

پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و سلم فرموده اند : لیس منا من تشبه بغیرنا , لا تشتبهوا بالیهود و النصاری فان تسلیم الیهود الاشاره بالاصابع و تسلیم النصاری الاشاره بالکف ؛ از ما نیست کسی که به بیگانگان شبیه گردد . به یهودیان و مسیحیان شبیه نشوید ؛ همانا سلام یهودیان اشاره با انگشت است و سلام مسیحیان اشاره با کف دست ( سنن ترمذی , ج 4 , ص 159 )    - پس می بینیم که تشابه به غیر مسلمان ولو در حد یک اشاره نیز ممنوع است!

شرط چهارم : لباس , نباید " لباس شهرت " باشد . هرگونه لباس و نیز آرایش و رفتاری که موجب انگشت نما شدن آدمی در میان دیگران شود , ممنوع است.

ذکر این نکته خالی از فایده نیست که لباس " شهرت " و لباس " ویژه ی کفار " , عنوانی شناور و نسبی است که در زمان ها و مکان های مختلف مصادیق متفاوت دارد . چه بسا لباسی که در یک جامعه لباس شهرت است و در جامعه ی دیگر غیرعادی تلقی نمی شود یا لباسی که در زمانی ویژه ی کفار بوده و در زمان دیگر مشترک میان امت اسلام و کفر شده باشد.

اگر چنین تغییری در عنوان پدید آید , حکم شرعی نیز در این مورد متفاوت خواهد بود ؛ یعنی فقط  در شرایطی که موضوع " شهرت " یا " تشبه به کفار " تحقق دارد  پوشیدن آن لباس حرام است . برای مثال کت و شلوار در دوران گذشته آن هنگام که لباس معمول جامعه ی اسلامی لباس بلند بود تشبه به کفار محسوب می شد و حرام بود ؛ اما به مرور زمان و با تخلف عده ای بی توجه آرام آرام کت و شلوار  لباس رایج میان مسلمانان شد . از آن پس پوشیدن آن ، پوشیدن لباس ویژه ی بیگانه و تشبه به کفار نیست و به تبع حرمتی هم ندارد . (البته نباید فراموش نشود که اگر برای لباس شرط اول یا دوم وجود نداشته باشد طبیعتاً به شرط  تشبه با کفار یا شهرت هم نمی رسیم که بخواهیم در مورد آن بحث کنیم و کلا پوشیدن آن حرام می شود .)

شرایط خرد دیگری مثل عدم استفاده ی مرد از لباس زرباف و ابریشمی وجود دارد که مورد نظر بحث فعلی نیست.

اگر لباس انتخابی ما درون این چارچوب و دارای این شرایط باشد، از نظر شرعی پوشیدن آن جایز است ؛ اگرچه برای تعیین " الگوی لباس پوشیدن مسلمان " و " فرهنگ پوشش در جامعه ی اسلامی " باید پژوهش دیگری انجام پذیرد. ( رجوع کنید به بحارلانوار , ج 76 , ص 311 ,ح 11)

موفق و پیروز باشید.

نویسنده:محمد جواد امیری