دین در لغت به معنای راستكار شدن، اطاعت نمودن، پاداش، عادت، حساب، كیش، پرهیزگاری و آمده
و در اصطلاح تعابیر گوناگونی از سوی اندیشمندان اسلامی درباره آن شده است كه به نمونه هایی از آن اشاره می شود:
الف) دین عبارت است از مجموعه ای از باورها در باره هستی و ارزش های مبتنی بر این باورها، ارزش ها مفهوم عامی است كه فروعات و احكام دین و نیز اخلاقیات و فضایل و رذایل نفسانی را در بر می گیرد. بخش نخست تعریف نیز به حوزه اندیشه و جنبه نظری دین مربوط است (فرهنگ بزرگ جامع نوین، عربی - فارسی).
ب ) مراد از دین مكتبی است كه از مجموعه عقاید، اخلاق و قوانین و مقررات اجرایی تشكیل شده و هدف آن راهنمایی انسان برای سعادتمندی است.
دین به این معنا بر دو قسم است: دین بشری و دین الهی.
دین بشری، مجموعه عقاید، اخلاق و مقرراتی است كه بشر با فكر خود و برای خویش تدوین كرده؛ از این رو این دین در راستای خواسته و انتظارات او بوده و اسیر هوس و ابزار دست انسان است و انسان به گونه ای آن را تنظیم می كند كه تمام قوانین و مقرراتش به سود او بوده و چیزی را بر وی تحمیل نكند. رها بودن و عدم تعهد و مسؤولیت و واكنش در برابر دین الهی از جمله رهاوردهای چنین نگرشی به دین است (مائده، آیه 70).
دین الهی نیز مجموعه عقاید، اخلاق و قوانین و مقررات اجرایی است كه خداوند آن را برای هدایت بشر فرستاده تا انسان در پرتو آموزه های آن، هوی و هوس خود را كنترل و آزادی حقیقی خویش را تأمین كند.
دین الهی به حقیقت انسان و نیازهای او توجه داشته و برنامه كامل و همه جانبه ای ارایه می كند كه ا نتظارات او را از همه نظر برآورده می كند (استاد محمد تقی مصباح یزدی، قلمرو دین، مجموعه سخنرانی ها در كانون گفتمان دینی).
ج ) مراد از دین، مجموعه معارف نظری و عملی قدسی است؛ یعنی مجموعه گزاره های ناظر به واقع و عمل كه حول محور قدسی شكل گرفته اند.
در حقیقت، دین مجموعه معارف دست اول است كه معمولا در متونی مقدس گرد آمده اند با تطبیق تعریف مزبور بر اسلام.
دین اسلام عبارت است از مجموعه معارفی كه در نسبت با خداوند تدوین یافته و در متن مقدس قرآن و سنت گرد آمده اند (آیت الله جوادی آملی، انتظار بشر از دین، ص 27 - 24
علی زارع زاده
حضرت محمد(صل الله علیه و آله) در تورات